Günün önemli olayları: 23/24 Ağustos gecesi 7nci Yunan Tümeni POLATLI’NIN 14 km. batısındaki BEYLİKKÖPRÜ’NÜN hemen güneyine kurduğu köprüden baskınla nehri geçti. Buradaki birlikler ÇEKİRDEKSİZ güney sırtlarına kadar çekildiler. KARAİLYAS’ı savunan birlikler İĞCİLER sırtlarına çekildiler. Yapılan karşı taarruzla nehrin hemen doğusundaki sırtlara kadar olan bölge geri alındı. MANGAL DAĞI düşman kontrolüne geçti. Türk askerleri için moral bozucu bir gün yaşanmıştı. YAŞANANLAR: Komutanlar, 23/24 Ağustos günü gece geri çekilerek Mangal Dağını düşmana terk eden 5 nci Tümen Komutanı hakkında gerekeni yapma kararlığındaydılar. Her ne kadar Grup komutanı durumu açıklayarak bir sorumlu bulunmadığını bildirdi ise de, İsmet Paşa, emir ve komutada gevşek davrandığı gerekçesiyle 5 nci Tümen komutanını görevinden aldı. Karargâhı ile cephede Alagöz köyünde bulunan Başkomutan Mustafa Kemal Paşa’nın tepkisi de şiddetli olmuştu. Aynı gün, 24 Ağustosta, bütün Grup Komutanlıklarına gönderdiği emirde şöyle söylüyordu: ‘’5 nci Tümenin Mangal dağı mevzilerini elinden çıkardığını ve koruyamadığını öğrendim. Bu olayı acemilik telakki etmekle beraber, sorumluları hakkında derhal soruşturma açılmasını emrettim. 5 nci Tümenin bütün komutan, subay ve erlerinden, verilecek ilk emirle yıldırım gibi düşman üzerine atılmak ve onu mahvetmek suretiyle şan ve şeref kazanmalarını talep ederim… Hata eden her kim olursa olsun derhal kanuna çarpılmak için asla tereddüt edilmeyecektir. Bu emir, 5 nci Tümenin bütün subay ve erleri toplanarak okunacaktır. Okunduğu ve tebliğ edildiği Batı Cephesi Komutanlığı aracılığı ile bana bildirilecektir…’’ Daha savaşın başlangıcında Mangal dağının kaybı, Türk tarafında büyük bir moral çöküntüsü yaratmıştı. Henüz Sakarya Savaşının ilk günü bu başa gelen, hiç de hayra alamet değildi. Bu günde 2 nci Grup, Mangal dağına taarruz gücünü bulamadı ve düşmanın büyük kuşatmasını önleyen bu çok önemli kesim elden çıktı. Cephenin açık kanadında meydana gelen bu tehlikeli durumu dikkate alan Cephe Komutanı, ihtiyatındaki iki tümenli l nci grubu, emrine 3 ncü Kafkas ve 4 ncü tümenleri de vererek, cepheyi Doğu’ya doğru uzatmak üzere Mangal dağı doğusuna sürdü. Yunanlılar ilerledikçe cephe hattı uzatılıyordu. Bu durum Yunanlılar için hiçte iç açıcı olmayacaktı. Emrindeki diğer iki tümeni de (23 ve 57 nci Tümenleri) bu bölgeye yanaştırdı. Bir gece önce verdiği emirle, Sakarya’nın kuzey kesiminden bir tümeni, Polatlı bölgesinde yeni bir ihtiyat olarak topladı. Türk Ordusu dik açı şeklini almış olan mevziinin bir ucundaki Mangal dağı ile uğraşırken, ertesi gün diğer ucundaki Beylikköprü ile meşgul olmak zorunda kalmıştı. Sabahın ilk saatlerinde Batı Cephesi Komutanlığına gelen bir rapor, düşmanın bir alay kadar tahmin edilen bir kuvvetle Beylikköprü bölgesinde Sakarya’yı geçerek bir köprübaşı mevzii elde ettiğini haber veriyordu. Yunan 7 nci Tümeni, 23/24 Ağustos gecesi Beylikköprü güneyinde gizlice kurduğu bir köprüden geçerek sabahın ilk aydınlığı ile beraber baskın tarzında cephesindeki 143 ncü Türk Alayına taarruzla bu alayı geriye atmıştı. Şimdi de devamlı aldığı takviyelerle taarruzunu devam ettirmekteydi. Öğleden sonra Yunan Tümeni, topçuları dahil birliklerinin hepsi ile nehri doğuya geçmiş, taarruzunu daha büyük bir güçle sürdürüyordu. Şimdi hiç beklenmeyen bu durum karşısında güneydeki asıl Türk kuvvetlerinin gerisi ve Polatlı, hassas bir duruma girmişti. Birlikler yorulmuş, hava kararmaya başlamıştı. Bu nedenle taarruzun ertesi sabaha bırakılmasına karar verildiği sırada Cephe Komutanlığından 19.30′-da gelen ve «Gece de taarruzla, düşmanın takviye almasına fırsat vermeden Sakarya batısına atılması» emrine uyularak yeniden ileri harekâta geçildi. Yunan tümeni bir miktar daha geriye atıldı ise de, Sakarya’nın doğusu tamamen düşmandan temizlenemedi. Taarruzun ilk gününde Mangal dağında olduğu gibi bugünkü Beylik köprü muharebelerinde de istenilen başarılamamıştı. HBR AYSUN YILMAZ BENLİ
