ÖZEL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ NEDİR?

Özel Öğrenme Güçlüğü Nedir? Disleksi, normal veya normalüstü zeka seviyesindeki bireylerin okuma ve okuduğunu anlamada sorun yaşamalarını ifade eden bir özel öğrenme güçlüğü türü. Buna ek olarak disgrafi yazma becerilerindeki sorunları, diskalkuli ise matematik becerilerindeki sorunları belirten diğer öğrenme güçlüğü türleri. Disleksi en sık karşılaşılan öğrenme güçlüğü tipi olduğu için “özel öğrenme güçlüğü” kavramı yerine “disleksi” de denebiliyor. Özel öğrenme güçlüğünün okul çağındaki çocuklarda yaygınlığının %5 ila %15′ arasında olduğu düşünülüyor. Tedavisi, kişinin ihtiyaçlarını karşılayacak öğrenme metotlarını uyarlamayı kapsar. Altında yatan problemi çözemezken semptomların derecesini ve etkisini azaltabilir. Görme yeteneğini hedefleyen tedaviler etkili değildir. En sık görülen öğrenme engelidir ve dünya çapında görülmektedir. Nüfusun %3 ila %7’sini etkilemektedir. Fakat toplam nüfusun yaklaşık %20’si belirli derecelerde bu semptomları gösterebilir. Daha çok erkeklerde teşhis konmasına rağmen kadınlarda ve erkeklerde eşit oranlarda görülmektedir. Bazı insanlar disleksinin sadece öğrenmenin farklı bir yolu olarak görülmesi gerektiğine inanmaktadır. Disleksinin iki çeşidi vardır: Edinsel disleksi ve gelişimsel disleksi. Bu makale öncelikli olarak gelişimsel disleksi ile ilgilidir, çocukluk döneminde başlayan disleksi buna örnektir. Edinsel disleksi ise travmatik beyin hasarı veya inme gibi nörolojik hasardan ileri gelir. Edinsel disleksiye sahip insanlar, gelişimsel disleksiye sahip olanların gösterdiği bazı belirtileri sergileyebilir ancak daha farklı değerlendirme stratejileri ve tedavi yaklaşımları gerekmektedir. Disleksi Belirtileri Nelerdir? Çocuklarda okula başlamadan önce disleksinin fark edilmesi zor olabilir, ancak böyle bir sorunun varlığına işaret eden bir takım ipuçları önceden fark edilebilir. Bununla birlikte çocuklar okul çağına ulaştığında bir problemi ilk fark eden kişi genellikle öğretmeni olacaktır. Disleksinin şiddeti bireyden bireye değişir, ancak durumun ağırlığı genellikle çocuk okumayı öğrenmeye başladığında belirginleşir. Okul öncesi küçük bir çocuğun disleksi riski altında olabileceğine dair işaretler arasında: • Geç konuşma, • Yeni kelimeleri öğrenmede yavaşlık, • Kelimeleri söylerken ses sırasını karıştırma ya da birbirleri ile benzer kelimeler arasında ayırt etmede zorluk çekme, • Harfler, renkler ve sayıların isimlerini hatırlamada zorluk çekme, • Tekerleme söylemede ya da kafiyeleri öğrenmede zorluk çekme bulunur. Okul çağı gelmiş bir çocukta disleksi belirtileri ve semptomları daha belirgin hale gelebilir. Bunlar arasında: • Yaşına göre beklenen seviyenin altında okuyabilme, • Duyduklarını anlama ve kavramada sorunlar yaşama, • Doğru kelimeyi bulma veya sorulara cevap oluşturmada zorluk çekme, • Çeşitli nesnelerin sıralamasını hatırlamada zorluk çekme, • Harfler veya kelimeler arasındaki benzerliklerle farklılıkları görmede / işitmede zorluk çekme • Yabancı bir kelimeyi telaffuz ederken güçlük yaşama, • Heceleme ve imlada zorluk yaşama, • Okuma ödevlerini normalden uzun sürede tamamlama, • Okuma içeren faaliyetlerden kaçınma bulunur. Gençler ve yetişkinlerde disleksi emareleri, çocuklukta görülen belirtiler ile benzerdir. Gençler ve yetişkinlerde görülen bazı yaygın disleksi belirtileri ve semptomları arasında: • Okuma ya da yüksek sesle okuma sırasında güçlük çekme, • Yavaş ve zorla okuma/yazma • Hecelemede zorluk, • Okuma içeren faaliyetlerden kaçınma, • İsimleri veya kelimeleri telaffuz edememe veya hatırlama zorlukları, • İçindeki kelimelerden kolaylıkla anlaşılamayacak şaka ya da ifadeleri anlama zorlukları, • Okumayı veya yazmayı içeren faaliyetleriçin beklenmedik sürelere ihtiyaç duyma, • Hikaye özetlemede zorluk, • Yabancı bir dili öğrenmede zorluk, • Ezberlemede zorluk, • Matematik problemlerini çözmede zorluk bulunur. Çoğu çocuk anaokulu veya birinci sınıf başında okumayı öğrenmeye hazır olsa da, disleksi olan çocuklar genellikle o zamana kadar okumanın temellerini kavrayamazlar. Eğer bir çocuğun okuma seviyesi yaşı için beklenenin altında ise veya diğer disleksi belirtileri fark edildiyse, bir doktora başvurulması tavsiye edilir. Disleksi teşhis ve tedavi edilmezse, çocukluk döneminde başlayan okuma güçlüğü yetişkinliğe kadar devam edecektir.