Türkiye’de geçtiğimiz günlerde şap virüsü alarmı verildi! Farklı illerde yaklaşık iki aydır SAT-2 tipi şap virüsü görülmeye başlandı. Tarım ve Orman Bakanlığı harekete geçerek virüs nedeniyle tüm Türkiye’de ikinci bir emre kadar veteriner hekim, veteriner sağlık teknikeri ve teknisyenlerinin izinlerini de iptal etti. İthalat, ihracat ve kesim maksatlı sevkler dışındaki tüm hayvan hareketleri yasaklandı. Ayrıca ülke genelindeki hayvan pazarları da kapatıldı.Polatlı da 100 bin büyükbaş hayvan aşılanacak.İlk etapta Polatlı için 75 bin SAT-2 tipi şap virüsü aşısı temin edildi. Polatlı da şap hastalığının tespit edilmesi üzerine ekipler Sakarya mahallesi başta olmak üzere Eskipolatlı, Türkkarsak, Karahamzalı, Çanakçı, Karailyas, İğciler, Üçpınar, Tatlıkuyu, Yemi Mehmetli ve tüm ilçe merkez mahallelerinde karantina tedbirleri alındı.
POLATLI DA 10 KÖYDE “ŞAP HASTALIĞI “ KARANTİNA BAŞLADI
Spot: Polatlı Sakarya Mahallesinde Bir İşletmede Şap Hastalığı Tespit Edildi, 10 Köyde Karantina Başladı
Polatlı da Sakarya Mahallesinde bir sığır işletmeciliğinde şap hastalığı tespit edildi. Polatlı ilçe hayvan sağlık zabıtası komisyonu ilçede tedbir kararı aldı. 10 köyde karantina uygulamasına başlanarak köylerde şap hastalığının olduğuna dair köy giriş ve çıkışlarına “ŞAP HASTALIĞI VARDIR “TABELALARI asılıyor. Ülke genelinde şap virüsü alarmı verilmesi ile birlikte Tarım ve Orman Bakanlığı harekete geçerek virüs nedeniyle tüm Türkiye’de ikinci bir emre kadar veteriner hekim, veteriner sağlık teknikeri ve teknisyenlerinin izinlerini de iptal etti. İthalat, ihracat ve kesim maksatlı sevkler dışındaki tüm hayvan hareketleri yasaklandı. Türkiye’de tüm il ve ilçelerde ki hayvan pazarları kapatıldı. Polatlı da ilçe hayvan sağlık zabıtası komisyonu Polatlı genelinde tedbir aldı. Polatlı da 100 bin büyükbaş hayvan aşılanacak.İlk etapta Polatlı için 75 bin SAT-2 tipi şap virüsü aşısı temin edildi. Polatlı da şap hastalığının tespit edilmesi üzerine ekipler Sakarya mahallesi başta olmak üzere Eskipolatlı, Türkkarsak, Karahamzalı, Çanakçı, Karailyas, İğciler, Üçpınar, Tatlıkuyu, Yeni Mehmetli ve tüm ilçe merkez mahallerinde karantina tedbirleri alındı. Mahallelerde 30 gün süre ile karantinaya alındı. Karantinaya alınan işletmelerde hayvan satışı ve girişi yasaklanırken kesimlerde her hangi bir tehdit ve yasak söz konusu olmadığı belirtildi.
POLATLI DA 100 BİN BÜYÜKBAŞ HAYVAN AŞILANIYOR
Polatlı ilçe tarım Müdürlüğü ekipleri ilçe kırsal ve merkezde mahallerde faaliyet gösteren tüm hayvan işletmeleri ile ahırlarda aşılama işlemine başladılar. Polatlı ilçe tarım müdürlüğü Polatlı için 75 bin SAT-2 tipi şap virüsü aşısı temin ederek aşılamalara başladı. İlk etapta büyükbaşlar aşılanacak.
İLÇE HAYVAN SAĞLIK ZABITASI KOMISYON KARARLARI ŞU ŞEKİLDE
İşletmeye kordon konulmasına , 2- Koruma ve gözetim bölgelerinde (Sakarya, Eskipolatlı, Türkkarsak, Karahamzalı, Çanakçı, Karailyas, İğciler, Üçpınar, Tatlıkuyu, Yenimehmetli ve tüm ilçe merkez mahalleleri) karantina tedbirlerinin alınmasına
Ülke genelinde yaşanan şap salgını nedeniyle bakanlık talimatıyla ithalat/ihracat ve kesimhaneler hariç hayvan satış yerleri ile duyarlı hayvan (Büyükbaş-Küçükbaş) hareketlerine kısıt konulmasına
Başta koruma/kontrol bölgesi olmak üzere ilçe genelinde Büyükbaş ve Küçükbaş hayvanların şap aşılama çalışmalarına devam edilmesine
Mahalle giriş ve çıkışlarına “Şap Hastalığı Vardır” levhası konulmasına
Hastalık çıkan barınağa hastalık sönünceye kadar, hayvan ve hayvan menşeli maddelerin giriş çıkışlarının yasaklanmasına
Hasta hayvanların salimlerden ayrılmasına, hastalık bulunan barınakların dezenfekte edilmesine
Sirayete maruz hayvanlara koruyucu aşı uygulanmasına, başta koruma /kontrol bölgesi olmak üzere ilçe genelinde Büyükbaş ve Küçükbaş hayvanların şap aşılama çalışmalarına devam edilmesine
Hastalıkla ilgili mahallede ve işletmede eğitim çalışması yapılmasına
Hastalık tespit edilen hayvanların muayene edilerek etlerin insan gıdası olarak tüketilmesi mümkün ise şarta tabi kesime sevk edilmesi, mümkün değil ise gömülmek sureti ile imha edilmesine
Şap hastalığı nedeni ile Konulan kordonun en son enfekte olan hayvanın uzaklaştırılmasından 30 gün sonra kaldırılmasına.
Alınan komisyon kararlarının aksine hareket edenler hakkında 5996 sayılı “Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu” nun 36. ve Kabahatler Kanunu’nun 32. Maddesi uyarınca işlem yapılmasına oy birliği ile karar verildi.
Peki, şap hastalığı hangi illerde görüldü, nasıl bulaşır? Şap hastalığının belirtileri nelerdir, tedavisi var mı? SAT 2 Şap hastalığı nedir, insanlara bulaşır mı?
ŞAP HASTALIĞI NEDİR?
Şap hastalığı, çift tırnaklı hayvanların akut seyirli, çok bulaşıcı ve zoonotik karaktere sahip viral bir enfeksiyonudur. Hastalığın bulaşma oranı yüksek olup, hassas hayvan topluluklarında (popülasyonlarında) yüzde 100’e kadar ulaşabilmektedir. Bu nedenle hastalık ekonomik, siyasi ve ticari yönlerden büyük önem taşımaktadır.
Hastalığın etkeni Picornaviridae familyasının Aphtovirus alt grubunda yer alan şap virusudur. Virusun O , A, C , SAT-1, SAT-2, SAT-3 ve ASİA 1 olmak üzere antijenik olarak farklı yedi ayrı serotipi bulunmaktadır. (O) serotipinin II, A serotipinin 32, C serotipinin 5, SAT I serotipinin I, SAT 2 serotipinin 3, SAT 3 serotipinin 4 , ASIA I serotipinin ise I alt tipi vardır. Serotipler arasında çapraz bağışıklık görülmemesi hastalıkla mücadeleyi güçleştirmektedir.
Virus fiziksel etkenlere karşı değişik duyarlılık göstermektedir. Isıya dayanıksız olup 37oC’de 12 saatte, 60-65oC de 1/2 saatte, 85oC de ise birkaç dakika da yıkımlanarak etkisiz hale gelmektedir. Ancak düşük ısı derecelerine ve ani donma ve çözülmelere karşı oldukça dayanıklıdır.
ŞAP HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Sığırlarda ateş, iştahsızlık, depresyon ve süt veriminde azalma ilk klinik bulgulardır. 24 saat içerisinde salya akışı başlar ve dil-dişetinde veziküller şekillenir. Keseciklere (veziküllere) interdigital bölgede, koroner bölgede, meme derisinde, ağız ve burun mukozasında rastlanabilir. Veziküllerin yırtılması ile geniş ülseratif yaralar şekillenebilir.
Dildeki yaraların (lezyonların) genellikle birkaç günde iyileşmesine karşın ayaklardaki ve nazal bölgedeki lezyonlar çoğunlukla ikinci (sekunder) bakteriyel enfeksiyonlara maruz kalırlar. Sekunder bakteriyel enfeksiyonlar sonucu pneumoni ve mastitis görülebilir, tırnak düşebilir. Koyun ve keçilerde hastalık daha hafif seyirlidir. Hastalık koyunlarda genellikle topallık ile karakterizedir ve topallık süreklilik gösterir. Ağızdaki lezyonlar sığırlardaki lezyonlardan daha küçük ve daha kısa sürelidir. Genellikle hastalığın yol açtığı ekonomik kayıplar sığırlarınkinden daha düşüktür ve klinik bulgular ancak dikkatli bir gözlemle belirlenir.
Şap hastalığının ölüm (mortalite) oranı düşük olmakla birlikte genç hayvanlarda virusun kalpte yerleşmesi (lokalize) sonucu ölümle sonuçlanan myokarditis olguları görülebilir. Hastalığın bulaşma (morbidite) oranı ise yüksek olup, et ve süt verimlerindeki hızlı düşüşe bağlı ekonomik kayıplar önem taşımaktadır.
Klinik bulgular hastalıktan şüphe ettirmekle birlikte kesin tanı virolojik veya serolojik yöntemler kullanılarak konulmaktadır. Ayırıcı tanıda; topallık, mukozal erozyonlar, salya, nazal akıntı ve meme lezyonlarına yol açan enfeksiyonlar göz önünde bulundurulmalıdır.
ŞAP VİRÜSÜ NASIL VE KAÇ GÜNDE BULAŞIR?
Şap virüsü uzun süre aktif halde kalabilir! Enfekte karkaslarda +4oC de 24-48 saatte laktik asit oluşumuna bağlı olarak hızla inaktive(etkisiz) olurken, kan, kemik iliği, lenf bezleri ve iç organlarda uzun süre dayanabilir ve ani dondurmalarda iskelet kaslarında da uzun süre aktif halde kalabilir.
Virus çevre şartlarına da oldukça dayanıklı olup;
Yapağıda 24 gün
Sığır derisinde 4 hafta
Samanda 15 hafta
Kepekte 20 hafta
Toprakta 4 hafta
Kuru ot ve danede 5 ay süreyle enfeksiyözitesini (bulaşma yeteneğini) koruyabilmektedir.
HBR AYSUN YILMAZ BENLİ
